Ліштвы

З суседняга двара даносіўся моцны, гучны, бесперапынны гоман. Мяркуючы па голасе, цётачка Паўлінка была нечым вельмі ўзрушана. Ды так, што, можа, раней і не чуў ад яе нечага падобнага. Мо з суседкай счапіліся? Не. Бо і голас той быў бы абавязкова чутны ў адказ. Тая б не стрымлівалася. Але чуваць было толькі лямант цётачкі Паўлінкі. Тады заставаўся толькі яе Ігнася. Пры любых абставінах той маўчаў – быццам яго ў двары і няма. Нават калі ён не пры справе і зусім не вінаваты, мусіў заўсёды маўчаць. Ігнась на гэты конт меў асабістае меркаванне, што, калі пярэчыць Паўлінцы, яна ж яшчэ горш і ноччу на вуха гудзець будзе. "Дык ты ж не вінаваты быў," – казалі людзі. "А вы пайдзіце гэта маёй жонцы скажыце, а я збоку з задавальненнем сачыць буду, як вы атрымаеце болей, чым я," – нязменна адказваў Ігнась.

Стала вельмі цікава, што ж такога нарабіў дзядзька, каб было столькі гоману ў двары. Толькі мусіў ісці да іх, як праз шчыльны маліннік паказаўся расчырванелы твар суседкі. Па ёй было відаць, што задаваць нейкія пытанні ў гэты момант – толькі сабе шкодзіць. Зараз усё высветліцца і без тых пытанняў.

Нават не прывітаўшыся, цётачка Паўлінка пачала дзяліцца сваёй "немаччу".

– Слухай, якая тут немач звалілася на маю пакутную галаву. Ты ж бачыў на вокнах нашай хаты ліштвы?

Я трошачкі разгубіўся і толькі кіўнуў у адказ.

– Во! Людцы ж мае! Колькі таго шчасця і задавальнення было ад таго, што дзякуючы маёй настойлівасці мой выразаў новыя ліштвы.

Пра мужчыну свайго яна звычайна казала "мой", "з маім", "майго"… І толькі калі была вельмі расчулена, ласкава вымаўляла "мой Ігнаська".

– Не магла прайсці, – працягвала яна, – каб лішні раз не затрымацца, не палюбавацца. Хто б па вуліцы не ішоў, заўсёды спыняла, каб і яны звярнулі ўвагу на мае неверагодна прыгожыя ліштвы, якія мой зрабіць спадобіўся.

Маё здзіўленне і разгубленасць усё раслі.

– І ў чым тут… – я нават не скончыў сваё пытанне, як тут жа мяне перабіла цётка, прыняўшыся распавядаць далей.

– Ды што мой упаліў! Як толькі кацялок у яго зварыў! А мне ж цяпер як усё гэта вынесці, як перажыць усё! – напэўна, заўважыўшы ўсё-ткі мой здзіўлены твар, цётачка ўрэшце прамовіла: – Мой фанерку, на якой малюнак нашых ліштваў… суседу аддаў.

Я ўспомніў Ігнася і нічога не сказаў.

– Ну што, не даходзіць? Не дапетрыў яшчэ? Сусед такія ж ліштвы на свае вокны ўсталяваў! Божухна мой, ну разумееш? Ліштвы на нашых вокнах ды на суседскіх – аднолькавыя! А той, ну зусім нахабны! Нават такой жа бялюткай фарбай свае пафарбаваў! Усё, усё як у нас, як на вокнах нашай хаты! Не! Гэткую справу я не вытрымаю. Не магу я бачыць, што ліштвы ў нас аднолькавыя. Я і кажу, за што на маю галаву бедную такая немач! А людзі ідуць ужо… якое тут… здзіўленне і захапленне… бо такія ж ліштвы цераз плот у суседзяў…

І праўда, над вялізным кустом вяргіняў, над вокнамі маіх суседзяў блішчэлі белыя і вельмі прыгожыя ліштвы, нашмат прыгажэйшыя за суседскія.

– Ну, як табе? Скажы, што па вёсцы прыгажэйшых не знойдзеш?

Я згадзіўся.

Цётачка Паўлінка пацягнула Ігнася да веснічак.

– Хадзем, Ігнаська… Ды і суседа хатка яго зачакалася. Хадзем, галубок. А заўтра нашы ліштвы ён лепей паглядзіць, не тое, што цяпер, у поцемках. Зойдзеш, Андрэйка? Зойдзе, а як жа…

Уладзімір ЦВІРКА

– Суседцы казала, пстрычцы гэтай, здыміце! Што, цяжка свае.. Каб малюнак іншы… фантазіі не хапае… яно ж канешне… Дык ці бачыў ты яе – толькі хвастом вільнула. Ды на вуліцу яшчэ выходзіць, тыкае пальцам у свае, маўляў, глядзіце, якая прыгажосць. А яны і самі тую фанерку яшчэ некаму аддаць могуць. Але ж я не… я іх ведаю. У печы спаляць – каб толькі ў іх….

Паехаў я пазней на цэлы тыдзень у горад. Вяртаўся на наступныя выходныя неяк зусім позна. Вечар быў даволі халодны, на вуліцы амаль не было мінакоў. І толькі на лаўцы ля двара маіх суседзяў заўважыў дзве постаці. Падышоў ды, пазнаўшы суседзяў, прывітаўся. Дзядзька Ігнась і цётачка Паўлінка вялі нягучную і, адразу было чуваць, сардэчную гаворку.

– Глядзі, сусед наш! Не забывае хаты бацькоўскай. Мо хвілінку з намі пасядзі, не пагрэбуй намі, старымі.

Тут я ўспомніў "трагічную" гісторыю з ліштвамі. Але і тут суседка апярэдзіла маё пытанне.

– Зірні, у поцемках, праўда, не вельмі, але ж усё роўна… якія на нашых вокнах ліштвы. Новыя! Ну, разумееш? Не тыя… што раней… Новыя, другія. Мой Ігнаська не выцерпеў майго скругалення… Ну, ці не цуд, ці не прыгажосць! А галоўнае – болей такіх ніхто не зробіць… Таму што я тое… як іх там… лякала – у печ адразу, каб у нас толькі.